ՀՀ ԳԱԱ ԱՐԵՎԵԼԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ
ԵՐԵՎԱՆԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ
«ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆ» ՄԱՇՏՈՑԻ ԱՆՎԱՆ ՀԻՆ ՁԵՌԱԳՐԵՐԻ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ
Գիտաժողովի ծրագիրն ու ամփոփումները տպագրվում են
ՀԱՅԱԳԻՏԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՈՂ ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱԴՐԱՄԻ ՄԻՋՈՑՆԵՐՈՎ
ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՊԱՏՄԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԻԱ ԴԱՐԱՍԿԶԲԻ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎ՝ ՆՎԻՐՎԱԾ ՀԱՅԱԳԵՏ-ԱՐԵՎԵԼԱԳԵՏ ԱՐԱՄ ՏԵՐ-ՂԵՎՈՆԴՅԱՆԻ (1928-1988) ԾՆՆԴՅԱՆ 90 ԱՄՅԱԿԻՆ
ԾՐԱԳԻՐ
20-22 հունիսի 2019 թ.
(զեկուցման համար տրվում է մինչև 15-20 րոպե, հարցերին պատասխանելու համար՝ մինչև 5 րոպե)
Հունիսի 20, Մատենադարան
Ժ. 09.00-10.30
Հանդիսավոր նիստ
Նախագահ՝ ՀՀ ԳԱԱ Հայագիտության և հասարակական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար, ակադեմիկոս Յուրի Սուվարյան
Բացման խոսք՝ ՀՀ Կրթության, գիտության, մշակույթի, սպորտի նախարար Արայիկ Հարությունյան
Ողջույնի խոսք`
ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ տնօրեն, ակադեմիկոս Ռուբեն Սաֆրաստյան
Մատենադարանի տնօրեն, պրոֆեսոր Վահան Տեր-Ղևոնդյան
ԵՊՀ Արևեալագիտության ֆակուլտետի դեկան, պրոֆեսոր Ռուբեն Մելքոնյան
ՌԳԱ Արևելյան ձեռագրերի ինստիտուտի (Սանկտ Պետերբուրգ) տնօրեն, պրոֆեսոր Իրինա Պոպովա
Միչիգանի (ԱՄՆ) Անն Արբըր համալսարանի պրոֆեսոր Գևորգ Բարդակչյան
ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ, թղթակից-անդամ Նիկոլայ Հովհաննիսյան
Ֆիլմի ցուցադրություն (22 րոպե)
Ժ. 10.30-11.00
Սուրճի ընդմիջում
Ժ. 11.00-13.00
Առաջին նիստ,
Նիստի վարողներ՝ Աբրահամ Տերեան, Ռուբեն Սաֆրաստյան
- Igor Dorfman-Lazarev (Goethe-Universität Frankfurt) – Պարականոն գրականութիւնը և արքայութեան գաղափարը Գագիկ Արծրունու օրօք (908-943/44)
- Արսեն Շահինյան (ՍՊբ․ պետական համալսարան) - Իրո՞ք Առանը վաղ միջնադարյան արաբա-մահմեդական մատենագիրների մոտ նշված է «Āḏarbayǧān аl-‘ulyā» (Վերին Ադրբեջան) տեղանվամբ
- Օլգա Վարդազարյան (ՄՄ) - Աստվածուրացությունը և նովատական խնդիրը միջնադարյան Հայաստանում
- Gérard Dédéyan (Montpellier) – L’étude de l’évolution du système des nakharar par Aram Ter Ghevondyan
- Աղավնի Ժամկոչյան (ՀԱԻ) - Դվինի ամիրայությունը և Շեդդադյանները
- Նյուրա Հակոբյան (ՀԱԻ) - Քուստ-ի Կապկոհ վարչական միավորը և Դվինը (ըստ հնագիտական հետազոտությունների)
Ժ.13.00 - 14.30
Ճաշի ընդմիջում
Ժ. 14.30-16.30
Երկրորդ նիստ
Նիստի վարողներ՝ Ալեքսան Յակոբեան, Իգոր Դորֆման-Լազարև
- Michael Stone (Hebrew University of Jerusalem) – The Corpus of Armenian Inscriptions from the Holy Land and The Sinai
- Աբրահամ Տերեան (Լոս-Անջելես) – «Վարք Մաշտոցի» շուրջ նոր նկատողութիւններ
- Ազատ Բոզոյան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ) – Հայոց եկեղեցին Տիեզերական եկեղեցու նվիրապետական համակարգում և այբուբենի ստեղծման նշանակությունը
- Helen Giunashvili (G. Tsereteli Institute of Oriental Studies) – Linguistic Characteristics of Persian Gospel Manuscript in Georgian Script (XVII-XVIII cc.)
- Գևորգ Ղազարյան (Աթենքի ազգային համալսարան) – Անտիոքի պատրիարքության հայկական թեմերը (Ե - ԻԱ դդ.)
- Էլինա Ղազարյան (ՄՄ) – Հաֆիզի Աբռուի «Աշխարհագրության» տվյալները Հայաստանի և հայկական բնակավայրերի մասին
Ժ. 16.30-17.00
Սուրճի ընդմիջում
Ժ. 17.00-19.00
Երրորդ նիստ
Նիստի վարողներ՝ Վահան Տեր-Ղևոնդյան, Ազատ Բոզոյան
- Reuven Amitai (Hebrew University of Jerusalem) - Incursions of Cilician Armenians into Palestine under the shadow of the Mongols (1260 and 1300)
- Рустам Шукуров (Московский государственный университет) - Армяне в империи Великих Комнинов (1204 - 1461)
- Գագիկ Դանիելյան (ՄՄ) – Հայերը ԺԴ դարի մամլուքյան Կահիրեում. Ḫizānat al-bunūd հայաբնակ թաղամասը
- Giuseppe Cecere (University of Bologna) - “The Caliph of the Armenians”: Images of the Catholicos of Hṙomkla in Arabic Mamluk Sources
- Լիանա Աղաբեկյան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ) - Կիլիկյան Հայաստանը ԺԲ դ. Բ կեսի Մերձավոր Արևելքի ռազմաքաղաքական գործընթացներում
- Claude Mutafian (Paris) – Les traités de paix de l’Arménie cilicienne avec les musulmans
Հունիսի 21, ՀՀ ԳԱԱ կլոր դահլիճ
Ժ. 10.00-12.00
Չորրորդ նիստ
Նիստի վարողներ՝ Վահե Թորոսյան, Հայկ Քոչարյան
- Դավիթ Հովհաննիսյան (ԵՊՀ) – Ը – Թ դարերի արաբական աշխատությունները որպես ադապտացիոն գործընթացների ուսումնասիրման աղբյուր
- Գայանե Մկրտումյան (ԵՊՀ) - Մատենադարանի արաբատառ ֆոնդի № 358 ձեռագիր-պայմանագիրը հայ-մահմեդական հարաբերությունների համատեքստում
- Շուշան Կյուրեղյան (ԵՊՀ) - Իբն ալ-Ջաուզիի «Թալբիս Իբլիս» աշխատության կառուցվածքի տրամաբանությունը
- Տաթևիկ Մկրտչյան (ԵՊՀ) - «Նահջ ալ-Բալաղան» որպես Ժ դարի շիա իսլամի (մահմեդականության) կրոնագաղափարական հիմքերի ուսումնասիրման աղբյուր
- Քնարիկ Սահակյան (ՄՄ) - Մատենադարանի արաբատառ ֆոնդի արաբերեն քերականական ձեռագրերը
- Իվեթ Թաջարյան, Անի Ավետիսյան (ՄՄ) – Արևելյան ձեռագրերի կեղծման արվեստն ըստ Մատենադարանի արաբատառ հավաքածուի Հմր 137 ձեռագիր օրինակի
Ժ.12.00-12.30
Սուրճի ընդմիջում
Ժ․ 12.30-14.30
Հինգերորդ նիստ
Նիստի վարողներ՝ Քրիստինե Կոստիկյան, Հելեն Գիունաշվիլի
1. Ռուբեն Սաֆրաստյան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ) – «Հալիլ Մենթեշեի հուշերը» որպես աղբյուր Հայոց ցեղասպանության ու Հայկական հարցի մասին
2. Քրիստինե Կոստիկյան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ) - Ֆազլի Բեկ Իսֆահանի տարեգրությունը որպես հայ ժողովրդի ԺԶ - ԺԷ դարերի պատմության աղբյուր
3. Գեորգի Միրզաբեկյան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ) – Կարբիի նահիեն (գյուղախումբը) 1728 թ. օսմանյան ընդարձակ հարկացուցակում
4. Արաքս Փաշայան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ) – Հայաստան-Արաբական աշխարհ համագործակցության հեռանկարները
5. Անուշ Հովհաննիսյան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ) - Օսմանիզմ թե՞ թյուրքիզմ․ հայեցակարգերի պայքարը «Tarih-i Osmani Encümeni Mecmuası» պարբերականի էջերում
6. Կարոլինա Սահակյան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ), Օսմանյան «Բարեփոխումների հանձնախմբի» այցելությունը Կիլիկիա 1865 թ. (Ահմեդ Ջևդեթ փաշայի և Մ. Քէլէշեանի աշխատությունների համեմատական վերլուծություն)
Ժ. 14.30-15.30
Ճաշի ընդմիջում
Ժ․ 15.30-17.00
Վեցերորդ նիստ
Նիստի վարողներ՝ Անդրեա Շմիդտ, Ռուստամ Շուքուրով
- Թուրաջ Խոսրավի (Թեհրանի համալսարան), Ռասուլ Ջաֆարիան (Թեհրանի համալսարան) – Պավլիկյանների և Թոնդրակյանների շարժումները, գաղափարները, նպատակները և անկումը (Է - ԺԱ դդ.)
- Ալեքսան Յակոբեան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ) - Հայոց դարձի մանրամասներն ըստ Գրիգոր Լուսաւորչի «Վարքի» արաբերէն տարբերակի
- Արթուր Մաթևոսյան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ) – Ս. Երրորդության դավանանքը Ս. Գրիգոր Տաթևացու «Ոսկեփորիկ»-ում
- Տիգրան Միքայելյան (ՀՀ ԳԱԱ ԱԻ) – Դվինի պեղումներից գտնված արաբատառ արձանագրությունները
Ժ. 17.00-17.30
Սուրճի ընդմիջում
Ժ.17.00-18.00
Քննարկումներ
Ժ. 18.00-18.30
Արևելյան աղբյուրագիտություն թվային գրադարանի բացում
Հունիսի 22
ՀՀ ԳԱԱ բակից շրջագայության մեկնում
Ժ. 11.00 – 19.00
Շրջագայություն Ամբերդ, Սաղմոսավանք, Հովհանավանք, Կարբի
Ժ. 19.00– 21.00
ՀՐԱԺԵՇՏԻ ԸՆԹՐԻՔ
